Zelfstandig leven met een robotarm – wat is een robotarm
Heb je geen of weinig arm- of handfunctie dan kan een robotarm jou ondersteunen om veel dingen zelf te blijven doen. De robotarm, ook wel robotmanipulator genoemd, wordt op een elektrische rolstoel geplaatst en kan heel efficënt bestuurd worden. De besturing wordt aangepast aan jouw mogelijkheden en voorkeuren, waarmee de arm als het ware een verlengstuk van jezelf wordt. Als je de robotarm niet gebruikt kan hij compact opgevouwen worden zodat je rolstoel nauwelijks groter wordt. Gebruik je de robotarm even niet, dan kan iemand anders voor jou de robotarm eenvoudig helemaal van de stoel halen en opbergen in een bijgeleverd koffer.
Wat kan ik met een robotarm?
Met een robotarm kun je bijvoorbeeld zelfstandig(er) eten en drinken, iets pakken, een apparaat bedienen of op je hoofd krabben. Naarmate je de robotarm langer gebruikt en er mee oefent zul je er steeds meer mee kunnen.
Met een robotarm kun je goed
- Eten & drinken
- Iets pakken of van de grond oprapen
- Een computer of ander apparaat aan en uitzetten
- Knoppen van bijvoorbeeld het licht bedienen
- Papier pakken
- Je hand anders leggen
- …
Met een robotarm kun je met ervaring
- Keukenactiviteiten doen
- Boodschappen doen
- Krabben
- Tanden poetsen
Zonnebril op en afzetten- Pet afzetten
- …
Het werken met een robotarm vraagt in het begin veel geduld en oefening. Kun je alles doen met een robotarm? Nee, er zijn wel beperkingen. Zo kun je je er bijvoorbeeld niet mee aankleden, je vlees snijden of zware (> 1,5kg) dingen tillen.
Welke robotarmen zijn er en wat zijn de verschillen?
In Nederland hebben we twee bedrijven, die zich inzetten voor de ontwikkeling, levering en begeleiding van robotarmen. Beide bedrijven voeren een robotarm, de iARM van Assistive Innovations en de Jaco van Focal Meditech.
Met beide robotarmen kun je ongeveer hetzelfde, er zijn wel wat kleine verschillen, zie de tabel hieronder. Heb je zelf een van de robotarmen, plaats jouw individuele ervaring bij de robotarmen.
Ook zijn er robotarmen, die je bestuurt met jouw eigen spierkracht, en worden aangemeten als een prothese, kijk maar eens naar dit filmpje.
Zo leren we als Scouters van elkaar en helpen we toekomstige gebruikers van robotarmen de beste keuzes maken.
| iARM | Jaco | |
| Aantal vingers grijper | 2 | 3 |
| Knijpkracht vingers | 2 kg | 4 kg |
| Handmatig grijper openen bij noodsituatie | Altijd mogelijk | Vanwege de flexibiliteit en de vering in de vingers kunnen deze uit elkaar worden gedrukt (kost wat kracht) |
| Afwerking grijper | Anti slip en zachte nopjes om bijvoorbeeld beschadiging van je huid te voorkomen als je jezelf krabt | Anti slip, gladde afwerking van vingers om te voorkomen dat deze beschadigingen veroorzaken. |
| Aantal gewrichten (plus vingers) | 6 (+1) | 6 (+2 per vinger) |
| Maximale opening grijper | 9 cm | 12 cm |
| Reikwijdte | 90 cm (exclusief 20cm van optionele lift) | 90 cm, ( +40 indien er een lift wordt geplaatst) |
| Maximaal te tillen gewicht | 1,5 kg, ongeacht hoek, stand of houding | 1,3-1,6 kg afhankelijk van reikwijdte |
| Gewicht robotarm | 9 kg | 5,2 kg |
| Snelheid | max 15 cm/sec, standaard drie snelheden in te stellen, te beinvloeden met bediening | max 20 cm/sec, standaard drie snelheden in te stellen, te beinvloeden met bediening |
| Bediening robotarm | Aan te passen aan jouw specifieke wensen, kan worden geïntegreerd met rolstoel bediening.
Bediening kan ook onafhankelijk van rolstoel worden uitgevoerd met o.a. een joystick, eenknops- besturing, I-phone of kinbesturing NaturALL bediening, de grijper volgt automatisch de gekozen beweging. Veel gebruikte bewegingen kunnen worden opgeslagen en automatisch worden herhaald. Gebruiksvriendelijke software met vijf menu’s. |
Aan te passen aan jouw specifieke wensen, kan geïntegreerd worden met rolstoelbesturing.
Intuitief, je bestuurt verplaatsing van de grijper. Bediening kan ook onafhankelijk van rolstoel worden uitgevoerd, diverse opties leverbaar. Veel gebruikte bewegingen kunnen worden opgeslagen en automatisch herhaald. |
| Aparte eet- en drinkmenu | Ja, zowel apart eet- als drinkmenu, waarbij de beweging heel rustig verloopt, waardoor een vloeiende eet- drinkbeweging ontstaat. Speciale lepel wordt meegeleverd | Ja aparte drinkstand. Geen specifieke eetstand, wel kan er een traject geprogrammeerd worden door de gebruiker dat de begin en eind positie van de Jaco vast staan wat het eten kan vereenvoudigen.
Tevens is er Jaco bestek beschikbaar (lepel en vork). |
| Integratie rolstoelbesturing | Ja | Ja |
| Gelijktijdig robotarm en rolstoel bedienen | Nee, bij rolstoelbediening blijft robotarm in laatste positie | Indien de rolstoel en de robotarm beide een eigen besturing heeft zou dit kunnen |
| Breedte rolstoel met robotarm | Nauwelijks breder | Nauwelijks breder |
| Afkoppelbaar | Je kunt de robotarm eenvoudig af laten koppelen en opbergen in z’n koffer | De robotarm is extreem licht en kan kun je daardoor eenvoudig af laten koppelen en opbergen in z’n koffer |
| Display op robotarm | Ja | Nee de Jaco heeft niet altijd een eigen display. Er kan wel voor gekozen worden maar de Jaco kan ook aan het rolstoelsysteem worden gekoppeld. |
| Energieverbruik robotarm | Zeer gering, kan de hele dag gebruikt worden
Voeding 24V |
Zeer gering, kan de hele dag gebruikt worden
Voeding 24V |
| Dienstverlening rondom robotarm | Snelle service en ondersteuning vanuit
eigen werkplaats |
Snelle service en ondersteuning vanuit
eigen werkplaats |
Vergoedingen en aanvragen
Voor het aanvragen van een robotarm heb je altijd een verwijsbrief met een medische diagnose van je revalidatiearts of specialist nodig. Verder een programma van eisen dat je samen met een ergotherapeut kunt opstellen.
Als je zelfstandig woont kun je hiermee een aanvraag doen bij je zorgverzekeraar. Beide hierboven genoemde bedrijven kunnen je ook helpen bij de aanvraag van een robotarm.
Als je in een instelling woont kun je een aanvraag doen bij de instelling waar je woont en waarvan je zorg ontvangt. Je kunt dan samen met je revalidatiearts en ergotherapeut een aanvraag doen bij het zorgkantoor.
Veel informatie over robotica vind je op Robotzorg.