Het kan zijn dat je je zorgen maakt over je leervermogen en dan met name je geheugen. Doe dan deze geheugentest eens.
Het goede nieuws is, is dat tegenstelling tot wat veel mensen denken, mensen met dementie nog prima nieuwe dingen kunnen leren. Sterker nog, dit lerende vermogen kan je niet uitzetten, net als je tegen iemand die blind is niet kan zeggen dat het gehoor niet beter mag worden. Het lerend vermogen is er in alle stadia van dementie!
Gedrag leer je aan, ook bij dementie. En dat hoeft niet altijd positief te zijn. Denk aan roepgedrag, veelvuldig commentaar leveren op anderen, overmatige initiatiefloosheid etc. Ook dat is aangeleerd. Leren kan dus.
Een mooi voorbeeld van aangeleerd gedrag, zijn de vele manieren waarop iemand met dementie weet te verbloemen dat er iets ernstigs aan de hand is. Ook dat leren zij zichzelf aan. Je ziet het ook vaak na een verhuizing naar een verpleeghuis. Als je ziet hoe snel mensen met dementie ‘hospitaliseren’, doordat zij leren zich afhankelijk op te stellen, dan schrik je.
Toch is dat juist ook een moment waarop veel mooie voorbeelden van lerend vermogen te zien zijn. Zo ongeveer alles verandert (looproutes, de mensen met wie je leeft, de plek waar je kleren liggen enz. enz.) en toch vinden mensen met dementie vaak binnen de kortste keren hun draai en hebben zij bijvoorbeeld de namen van medebewoners onder de knie. Voor al het gedrag dat tijdens de dementie wordt aangeleerd geldt: aangeleerd gedrag is ook weer afleerbaar…
Ook ten aanzien van concrete handelingen of vaardigheden kunnen veel mensen met dementie nog het nodige leren, zoals:
Als mens gebruiken wij in de loop van ons leven tientallen verschillende methodes om ons dingen eigen te maken. We komen in aanraking met verschillende opvoedstijlen, verschillende lesmethodes, kijken af, proberen dingen uit, werken collegiaal samen en gebruiken in totaal gedurende ons leven tientallen verschillende leermethodes. Slechts 4 van deze leermethodes werken ook bij mensen met dementie:
Deze 4 leervormen zijn allemaal uitgebreid wetenschappelijk onderzocht. En daaruit blijkt dat ze het nog wel doen! Dit komt mede omdat alle vier leermethodes zijn waarbij niet of nauwelijks een beroep gedaan wordt op het lerend vermogen van mensen met dementie. Om het anders te zeggen: de kern van het lerend vermogen is dat gezonde hersendelen worden uitgedaagd om de rol/functie van beschadigde delen over te nemen.
Het is ondoenlijk om hier uit te leggen hoe dat lerende vermogen precies werkt. Daarom verwijzen we hier graag naar de website van ‘(Op) nieuw geleerd, oud gedaan waar je 25 filmpjes vindt over het lerende vermogen van mensen met dementie.
Er zijn diverse hulpmiddelen die je kunnen helpen om je leervermogen te stimuleren. In geval van dementie kun je hieronder enkele pagina’s uit het boek ‘Handig bij dementie’ (geschreven door Ruud Dirkse). Daar wordt uitgelegd hoe je iemand met dementie kan leren gebruik te maken van hulpmiddelen.
Download PDF Handig bij dementie
Een voorbeeld van een handig hulpmiddel bij geheugenproblemen is de bewaardoos, of medicijndispenser.
Wat voor soorten hulpmiddelen zijn er om pillen in te nemen en waar let je op? We scoutten de beste hulpmiddelen voor je en zetten de verschillende mogelijkheden op een rij in een onafhankelijke keuzehulp.
